Lộ trình học Business Analyst: Từ cơ bản đến chuyên nghiệp

Bạn có muốn trở thành một Business Analyst (BA) - một người phân tích nghiệp vụ và đề xuất giải pháp cho doanh nghiệp? Bạn có biết lộ trình học Business Analyst như thế nào để có thể phát triển nghề nghiệp của mình? Bạn có tìm kiếm một khóa học Business Analyst uy tín và chất lượng để học tập và rèn luyện? Nếu câu trả lời là có, hãy đọc tiếp bài viết này để khám phá những thông tin hữu ích về lộ trình học Business Analyst.

Business Analyst là gì?

Trước khi tìm hiểu về lộ trình học Business Analyst, bạn cần hiểu rõ về vai trò và nhiệm vụ của một Business Analyst. Theo định nghĩa của IIBA (International Institute of Business Analysis), Business Analyst là người tìm hiểu nhu cầu của các bên liên quan trong tổ chức, xác định vấn đề hiện tại, phân tích và đưa ra những giải pháp cụ thể giúp doanh nghiệp thay đổi theo hướng tích cực.

Business Analyst là cầu nối giữa khách hàng và team dự án trong doanh nghiệp, là người chuyển giao thông tin kinh doanh, hiểu rõ về hệ thống mà họ thực hiện. Business Analyst không chỉ có riêng trong ngành IT mà vẫn tồn tại ở những ngành nghề và lĩnh vực khác như ngân hàng, logistics,…

Business Analyst có thể được hiểu là một quá trình gồm nhiều bước, từ định hướng, xác định mục tiêu, phạm vi, kế hoạch, yêu cầu, giải pháp, kiểm thử, đánh giá,... Mỗi bước đều cần sự phối hợp và giao tiếp giữa Business Analyst và các bên liên quan (stakeholders) như đội kỹ thuật, kinh doanh, chủ đầu tư, đối tác, khách hàng,…

Lộ trình học Business Analyst

Để trở thành một Business Analyst, bạn cần có những kỹ năng và kiến thức cơ bản về Business Analysis, cũng như những kỹ năng nâng cao về công nghệ, quản lý dự án, và giao tiếp. Bạn cũng cần có kinh nghiệm thực tế và chứng chỉ chuyên ngành để chứng minh năng lực của mình. Dưới đây là một lộ trình học Business Analyst mà bạn có thể tham khảo:

Bước 1: Học cơ bản về Business Analysis

Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong lộ trình học Business Analyst. Bạn cần nắm vững các khái niệm, nguyên tắc, phương pháp, kỹ thuật, và tiêu chuẩn cơ bản trong lĩnh vực Business Analysis. Bạn cũng cần hiểu rõ về vai trò, nhiệm vụ, trách nhiệm, và kỹ năng của một Business Analyst.

Bạn có thể học cơ bản về Business Analysis bằng cách đọc sách, tài liệu, bài viết, blog, và tạp chí liên quan đến Business Analysis. Một số nguồn tham khảo chất lượng mà bạn có thể sử dụng là:

• BABOK v3: Đây là tài liệu chuẩn quốc tế về Business Analysis do IIBA biên soạn. Bạn có thể tải miễn phí tại đây.
• Business Analysis for Dummies: Đây là một cuốn sách dễ đọc và dễ hiểu về Business Analysis, phù hợp cho người mới bắt đầu.
• Business Analysis Blog: Đây là một blog chuyên về Business Analysis, cung cấp nhiều bài viết, video, podcast, và webinar về các chủ đề liên quan đến Business Analysis.

Ngoài ra, bạn cũng có thể tham gia các khóa học và đào tạo về Business Analysis cơ bản để có kiến thức nền tảng và chứng chỉ. Một số khóa học và đào tạo uy tín mà bạn có thể tham khảo là:

• Business Analysis Essentials in the Digital Era (DBA): Đây là một khóa học Endorsed Course thuộc chuẩn quốc tế của IIBA, do BAC Training & Consultancy VN tổ chức. Khóa học bao gồm 8 buổi, 16 giờ học, dựa trên tài liệu BABOK v3 IIBA.
• Khóa học Business Analyst từ cơ bản đến nâng cao: Đây là một khóa học do Datapot.vn tổ chức, bao gồm 32 giờ học thực chiến về Business Analysis. Khóa học giúp bạn nắm vững các kỹ năng cơ bản và nâng cao của một Business Analyst, từ phân tích yêu cầu, thiết kế hệ thống, đến quản lý dự án.

Bước 2: Học nâng cao về Business Analysis

Sau khi có kiến thức cơ bản về Business Analysis, bạn cần học nâng cao về các phương pháp, kỹ thuật, và công cụ chuyên sâu trong lĩnh vực Business Analysis. Bạn cũng cần học về các lĩnh vực liên quan đến Business Analysis, như công nghệ thông tin, quản lý dự án, và giao tiếp.

Bạn có thể học nâng cao về Business Analysis bằng cách đọc các sách, tài liệu, bài viết, blog, và tạp chí nâng cao về Business Analysis. Một số nguồn tham khảo chất lượng mà bạn có thể sử dụng là:

• Business Analysis Techniques: 99 Essential Tools for Success: Đây là một cuốn sách cung cấp 99 kỹ thuật phân tích kinh doanh phổ biến và hiệu quả, từ phân tích yêu cầu, thiết kế hệ thống, đến kiểm thử và đánh giá.
• Agile and Business Analysis: Practical Guidance for IT Professionals: Đây là một cuốn sách hướng dẫn cách áp dụng các phương pháp và kỹ thuật Agile vào Business Analysis, giúp bạn làm việc nhanh chóng và hiệu quả trong các dự án IT.

Bước 3: Học về công cụ và phần mềm BA

Trong quá trình làm việc, một Business Analyst cần sử dụng nhiều công cụ và phần mềm để hỗ trợ việc phân tích, thiết kế, và quản lý dự án. Bạn cần học cách sử dụng các công cụ và phần mềm phổ biến như:

• Microsoft Excel: Đây là một công cụ không thể thiếu cho một Business Analyst, giúp bạn xử lý dữ liệu, tính toán, phân tích, và trình bày thông tin một cách hiệu quả.
• Microsoft Visio: Đây là một công cụ giúp bạn vẽ các sơ đồ, biểu đồ, và mô hình liên quan đến quy trình kinh doanh, hệ thống, và giải pháp.
• Microsoft PowerPoint: Đây là một công cụ giúp bạn tạo và trình bày các báo cáo, thuyết trình, và tài liệu cho các bên liên quan.
• JIRA: Đây là một phần mềm quản lý dự án, giúp bạn theo dõi tiến độ, giao việc, và phối hợp với các thành viên trong team dự án.
• Trello: Đây là một phần mềm quản lý dự án, giúp bạn sắp xếp, phân loại, và quản lý các công việc trong dự án một cách trực quan và dễ dàng.

Bạn có thể học cách sử dụng các công cụ và phần mềm này bằng cách đọc hướng dẫn, xem video, hoặc tham gia các khóa học trực tuyến. Một số nguồn tham khảo chất lượng mà bạn có thể sử dụng là:

Microsoft Excel for Business Analysts: Đây là một khóa học trực tuyến do Udemy cung cấp, giúp bạn học cách sử dụng Excel để phân tích dữ liệu, tạo bảng tính, biểu đồ, và dashboard. 

Microsoft Visio for Business Analysts: Đây là một khóa học trực tuyến do Udemy cung cấp, giúp bạn học cách sử dụng Visio để vẽ các sơ đồ, biểu đồ, và mô hình cho Business Analysis. Bạn có thể đăng ký tại đây.

Microsoft PowerPoint for Business Analysts: Đây là một khóa học trực tuyến do Udemy cung cấp, giúp bạn học cách sử dụng PowerPoint để tạo và trình bày các báo cáo, thuyết trình, và tài liệu cho Business Analysis. Bạn có thể đăng ký tại đây.

JIRA for Business Analysts: Đây là một khóa học trực tuyến do Udemy cung cấp, giúp bạn học cách sử dụng JIRA để quản lý dự án, giao việc, và phối hợp với team dự án.

Trello for Business Analysts: Đây là một khóa học trực tuyến do Udemy cung cấp, giúp bạn học cách sử dụng Trello để quản lý dự án, sắp xếp, và phân loại các công việc trong dự án. 

Bước 4: Học về phương pháp và kỹ thuật BA

Trong lĩnh vực Business Analysis, có nhiều phương pháp và kỹ thuật khác nhau để phân tích, thiết kế, và đưa ra giải pháp cho doanh nghiệp. Bạn cần học về các phương pháp và kỹ thuật phổ biến như:

• Agile: Đây là một phương pháp làm việc linh hoạt, nhanh chóng, và hiệu quả trong các dự án IT. Agile bao gồm nhiều kỹ thuật như Scrum, Kanban, XP, và Lean.
• UML: Đây là một ngôn ngữ mô hình hóa thống nhất, giúp bạn biểu diễn các yếu tố của hệ thống, quy trình, và giải pháp bằng các ký hiệu và sơ đồ.
• ERD: Đây là một kỹ thuật mô hình hóa dữ liệu, giúp bạn biểu diễn các thực thể, thuộc tính, và mối quan hệ trong cơ sở dữ liệu.

Bạn có thể học về các phương pháp và kỹ thuật này bằng cách đọc sách, tài liệu, bài viết, blog, và tạp chí liên quan đến Business Analysis. Một số nguồn tham khảo chất lượng mà bạn có thể sử dụng là:

Agile and Business Analysis: Practical Guidance for IT Professionals: Đây là một cuốn sách hướng dẫn cách áp dụng các phương pháp và kỹ thuật Agile vào Business Analysis, giúp bạn làm việc nhanh chóng và hiệu quả trong các dự án IT. 

UML for the IT Business Analyst: A Practical Guide to Object-Oriented Requirements Gathering: Đây là một cuốn sách hướng dẫn cách sử dụng UML để thu thập và phân tích yêu cầu hướng đối tượng, giúp bạn thiết kế hệ thống và giải pháp một cách chuyên nghiệp. 

Entity Relationship Diagrams for Business Analysts: Đây là một khóa học trực tuyến do Udemy cung cấp, giúp bạn học cách sử dụng ERD để mô hình hóa dữ liệu, giúp bạn hiểu và thiết kế cơ sở dữ liệu.

Bước 5: Thực hành và tích lũy kinh nghiệm

Để trở thành một Business Analyst chuyên nghiệp, bạn cần có nhiều kinh nghiệm thực tế và thử thách bản thân trong các dự án thực tế. Bạn có thể thực hành và tích lũy kinh nghiệm bằng cách:

Tham gia vào các dự án nhỏ hoặc tình nguyện: Bạn có thể tìm kiếm các dự án nhỏ hoặc tình nguyện trên các trang web, diễn đàn, hoặc mạng xã hội liên quan đến Business Analysis. Bạn có thể tham gia vào các dự án này để học hỏi, áp dụng, và cải thiện kỹ năng của mình.

Làm việc cùng với những người BA kinh nghiệm: Bạn có thể tìm kiếm sự hướng dẫn, hỗ trợ, và góp ý từ những người BA kinh nghiệm trong cùng tổ chức hoặc cộng đồng. Bạn có thể học hỏi từ kinh nghiệm, kiến thức, và thái độ làm việc của họ.

Tham gia các cuộc thi và hackathon: Bạn có thể tham gia vào các cuộc thi và hackathon liên quan đến Business Analysis để thử thách bản thân, cạnh tranh, và sáng tạo. Bạn có thể học được nhiều điều từ các đối thủ, đồng đội, và giám khảo.

Bước 6: Thi chứng chỉ và nâng cao trình độ

Để chứng minh năng lực và uy tín của mình, bạn cần có các chứng chỉ chuyên ngành về Business Analysis. Có rất nhiều chứng chỉ khác nhau, tùy thuộc vào mức độ, lĩnh vực, và tổ chức cấp. Bạn có thể tìm hiểu về các chứng chỉ phổ biến như:

• CBAP: Đây là chứng chỉ cao nhất của IIBA, dành cho những người có ít nhất 5 năm kinh nghiệm làm BA. Chứng chỉ này chứng tỏ bạn có kiến thức sâu rộng và kinh nghiệm thực tế về Business Analysis.
• PMI-PBA: Đây là chứng chỉ của PMI, dành cho những người có ít nhất 3 năm kinh nghiệm làm BA. Chứng chỉ này chứng tỏ bạn có kiến thức và kỹ năng về Business Analysis trong quản lý dự án.
• ECBA: Đây là chứng chỉ cơ bản của IIBA, dành cho những người mới bắt đầu làm BA. Chứng chỉ này chứng tỏ bạn có kiến thức cơ bản về Business Analysis theo chuẩn quốc tế.

Để thi các chứng chỉ này, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng về kiến thức, kỹ năng, và thời gian. Bạn cũng cần đáp ứng các yêu cầu về kinh nghiệm, học vấn, và giờ học. Bạn có thể tham gia các khóa học và đào tạo luyện thi chứng chỉ BA để có sự hướng dẫn và hỗ trợ. Một số khóa học và đào tạo uy tín mà bạn có thể tham khảo là:

Khóa học luyện thi CBAP: Đây là một khóa học do BAC Training & Consultancy VN tổ chức, bao gồm 8 buổi, 16 giờ học, dựa trên tài liệu BABOK v3 IIBA. Khóa học giúp bạn ôn tập và thực hành các kiến thức, kỹ năng, và kỹ thuật cần thiết để thi chứng chỉ CBAP.

Khóa học luyện thi PMI-PBA: Đây là một khóa học do PMI Vietnam Chapter tổ chức, bao gồm 10 buổi, 40 giờ học, dựa trên tài liệu PMI-PBA Exam Content Outline. Khóa học giúp bạn nắm vững và thực hành các kiến thức, kỹ năng, và kỹ thuật cần thiết để thi chứng chỉ PMI-PBA.

Khóa học luyện thi ECBA: Đây là một khóa học do Simplilearn tổ chức, bao gồm 10 giờ học trực tuyến, dựa trên tài liệu BABOK v3 IIBA. Khóa học giúp bạn học và ôn tập các kiến thức cơ bản về Business Analysis để thi chứng chỉ ECBA.

Vậy là bạn đã có một cái nhìn tổng quan về lộ trình học Business Analyst. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có được những thông tin hữu ích và hướng dẫn cụ thể để theo đuổi nghề nghiệp BA. Hãy bắt đầu học tập và rèn luyện ngay từ bây giờ để trở thành một Business Analyst chuyên nghiệp và thành công. Chúc bạn may mắn và hạnh phúc với sự lựa chọn của mình.